حجت الاسلام والمسلمین امیری سوادکوهی (محقق و نویسنده)
“In the Name of Allah The Merciful Beneficent”
Title: Global doctrine of Ghadir 10 days, and its history in the global village
Author: Mohammad Amiri Savadkoohi (Researcher)
Abstract:
The 18th of Zihajja is the anniversary of the greatest event in the history of humankind and is of high importance in the shining history of Islam. The custodians and scholars of the religion has always highly valued this special occasion and has eagerly anticipated it some days in advance. After the rise of the Khadim-ol-sharia family as forrunners of knowledge and jurisprudence, this event took a goal-oriented form and thus the the 10 day celebrated event was formally set and announced by the great Ayatollah Abdollah Nazari khdem-ol-sharia. This article is about the global doctrine of Ghadir and its history in the global village, and in the hope of the prevalence of this event across the globe
بسم الله الرحمن الرحیم
قال الله تبارک و تعالی فی محکم کتابه الکریم و مبرم خطابه العظیم: اعوذ بالله من الشیطان الرجیم، بسم الله الرحمن الرحیم (اَلْیَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دینَکُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَیْکُمْ نِعْمَتی وَ رَضیتُ لَکُمُ الْإِسْلامَ دیناً)[۱]و قال سبحانه: (وَ إِنَّ مِنْ شیعَتِهِ لَإِبْراهیمَ)[۲].
عن أبی جعفر علیه السلام أنه قال: «لیهنئکم الاسم». قلت: و ما هو، جعلت فداک؟ قال: «الشیعه». قیل: إن الناس یعیروننا بذلک! قال: «أما تسمع قول الله: وَ إِنَّ مِنْ شِیعَتِهِ لَإِبْراهِیمَ، و قوله: فَاسْتَغاثَهُ الَّذِی مِنْ شِیعَتِهِ عَلَى الَّذِی مِنْ عَدُوِّهِ ؛ فلیهنئکم الاسم» .[۳]
هجدهم ذیحجه الحرام، سالروز بزرگترین رویداد تاریخ بشریت و به گواهی قرآن و عترت، روز اکمال دین و اتمام نعمت ، ابلاغ الهی امامت و وصایتِ اعجوبه جهان خلقت ، نفس و جان رسول ختمی مرتبت، حضرت صدیق اکبر و فاروق اعظم امیرالمؤمنین علی علیه السلام است که از آن به عیدالله الاکبر غدیر یاد می شود.
از آنجایی که این روز از اهمیت والایی در تاریخ درخشان اسلام برخوردار می باشد و مسأله ی مهم ولایت نیز شاهراه اساسی دین و وسیله ی نجات امت اسلامی بشمار می رود، بزرگان و زعمای مذهب در هر برهه ای از زمان ، بزرگترین عید الهی را گرامی داشته و چند روز قبل از آن به استقبال غدیر می رفتند که در این بین جشن و سرور ایام غدیر در عصر آل بویه از برجستگی خاصی برخوردار بوده است.
پس از ظهور خاندان علم و فقاهت خادم الشریعه در دیار علویان، این روز مهم و تاریخی شکل زیبا و هدفمندی به خود گرفت و در راستای جهانی نمودن این موهبت خداوندی، دهه فرخنده غدیر توسط عالم مجاهد و متقی، مدافع حریم ولایت و بزرگ احیاگر شعائر علوی، حضرت آیت الله العظمی آقای حاج شیخ عبدالله نظری خادم الشریعه مدظله العالی تأسیس گشت تا با گرامیداشت آن، فرصت مناسبی جهت تبیین بزرگترین عید مسلمانان و مهمترین و اصل الاصول مذهب حقّه ی اهل بیت علیهم السلام بوجود آید و با فراگیر شدن آن، جایگاه حقیقی امامت و ولایت ، در میان ملل و مکاتب مختلف مشخص و حقیقت بر همگان آشکار شود و آرزوی دیرینه رسول خدا صلی الله علیه و آله در امر وحدت اسلامی محقق گردد، همانگونه که حضرت امام باقرعلم النبیین علیهم السلام درباره ی آن فرمودند: «إِنَّ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى عَلِمَ أَنَّهُمْ سَیَفْتَرِقُونَ بَعْدَ نَبِیِّهِمْ وَ یَخْتَلِفُونَ فَنَهَاهُمْ عَنِ التَّفَرُّقِ کَمَا نَهَى مَنْ کَانَ قَبْلَهُمْ فَأَمَرَهُمْ أَنْ یَجْتَمِعُوا عَلَى وَلَایَهِ آلِ مُحَمَّدٍ وَلَا یَتَفَرَّقُوا. همانا خدای متعال می دانست که امت بعد از پیامبر متفرق خواهند شد و اختلاف خواهند نمود، پس آنها را از آن نهی نمود، همانگونه که امت های گذشته را نهی فرمود. پس امر کرد که همگی بر ولایت آل محمّد علیهم السلام جمع شده و متفرّق نشوند.[۴]
امید است بتوانیم در پرتو حصن حصین ولایت امیرالمؤمنین حضرت علی علیه السلام و قلعه امن دو ثقل و یادگار رسول خدا صلی الله علیه و آله، یعنی «قرآن و عترت» این دهه ی فرخنده را بپا داریم و با برپایی آن، وحدت بی نظیر و حقیقی مسلمین را تحت لوای حضرت وصی، امیرالمؤمنین علی علیه السلام به رخ جهانیان بکشانند و آن را در تاریخ اسلام رقم بزنیم.
دهه فرخنده غدیر، تأکید و تکریم از وعده ی بزرگ الهی است که قرآن کریم آن را بر همگان واجب فرموده و ابراهیم خلیل الرحمان را نیز به عنوان شیعه به جهانیان معرفی نمود: (وَ إِنَّ مِنْ شیعَتِهِ لَإِبْراهیمَ) ، [۵]و آنگاه فرمود: (مِلَّهَ أَبیکُمْ إِبْراهیمَ هُوَ سَمَّاکُمُ الْمُسْلِمینَ مِنْ قَبْلُ وَ فی هذا لِیَکُونَ الرَّسُولُ شَهیداً عَلَیْکُمْ وَ تَکُونُوا شُهَداءَ عَلَى النَّاسِ)[۶]، و سپس فرمود: (وَ مَنْ یَرْغَبُ عَنْ مِلَّهِ إِبْراهیمَ إِلاَّ مَنْ سَفِهَ نَفْسَهُ…)[۷].
اگر چه در عصر معاصر شاهد آن هستیم که روزهای سرد و دردناک غربت اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام یکی پس از دیگری سپری می شود و دشمنان قسم خورده ی قرآن و عترت ، و اخلاق و انسانیت ، همچنان بر طبل کینه توزی شان نسبت به حقیقت غدیر و پیروان مظلومش می کوبند و روز بروز جسارت و هتاکی هایشان بیشتر و بیشتر می شود، ولکن ان شاء الله با جهانی شدن این روزهای آسمانی، خورشید درخشان ولایت ، تمامی تیرگی ها را از بین خواهد برد تا رسالت جهانی غدیر را به وارث برومند غدیر ، حضرت حجت بن الحسن العسکری ارواحنافداه تقدیم نموده تا جهان زیر پرچم با اصالت غدیریه ی مهدوی در آرامش ابدی و الهی خود قرار بگیرد.
سخن آخر اینکه بنیان نهادن دهه فرخنده غدیر در عصرما و در برابر تمامی هجمه ها و کینه توزی ها ، مبیّن آیه ای محکم از قرآن کریم است که می فرماید: یُرِیدُونَ لِیُطْفِؤُوا نُورَ اللَّهِ بِأَفْوَاهِهِمْ وَاللَّهُ مُتِمُّ نُورِهِ وَلَوْ کَرِهَ الْکَافِرُونَ[۸].
تأملی بر دهه فرخنده ی غدیر
دهۀ مبارکۀ غدیر (دهم تا بیستم ذی الحجه) که از عید بزرگ مسلمین (قربان) شروع و به عید شریف (غدیر) متّصل می گردد، ایّام خجسته و اوقات میمون است که همگان در هر سطح و شأن با اقدام و تلاش عمومی و ترویج و تبلیغ و حمایت و انفاق و ارفاق لازم و جهات مطلوبۀ دیگر برای آشنایی هر چه بیشتر جهانیان با فرهنگ ناب و جذاب علوی به کوشش و جهش بپردازند و با انجام وظائف ایمانی و الهی، جوامع بشری را بحول و قوّۀ خداوندی به خیرات و برکات فردی و جمعی جسمی و روحی دنیوی و اخروی نائل سازند. تا به فضل اللهی نواقص حیات رفع و کمالات و برکات در شئون مختلف تجلّی نماید بمنّه و کرمه.[۹]
دهه فرخنده غدیر که آغازش از عید سعید قربان است، رویدادهای مهمی را در بر دارد که حقیقتِ هر کدام از این اتفاقات مهم، ستون مستحکمی برای اسلام ناب محمدی بوده و تبلیغ و تجلیل از آن، ثمره های تأثیر گذار و ماندگاری را برای امت اسلام در بر خواهد داشت.
عید اضحی، یادآور حماسه ی بزرگ اطاعت و تسلیم ابراهیم خلیل الرحمان و اسماعیل ذبیح علیهماالسلام در برابر امر الهی است.
آغاز این دهه مبارک با عید قربانیِ نفس برآستانه ی حضرت دوست بوده که می تواند حقیقت دیگری را فریاد بزند که اگر می خواهی به کمال دین برسید و آیه ی اکمال و اتمام بر شما ارزانی شود، می بایست سر بر آستانه ی با عظمت ولایت نهی و با پذیرش فرمان الهیِ یَا اَیُّهَاالرَّسوُل!، اصنام و شیطان رجیم را از خود دور نگاه داشته و در کمال عبودیت ، ولایت پذیر باشید.
حقیقت عید قربان در آغاز دهه فرخنده ی غدیر آن است که نفس خود را از هر چه که تو را از ولایت حضرت وصی علیه السلام دور می سازد جدا نموده و هر آنچه که ابراهیم درونت را به آتش جدایی از ولایت می افکند رهایی سازی و وارد گلستان محمّدی شوی که دربش آفتاب درخشان و با عظمت غدیر است.
همچنین در روز یازدهم ذی الحجه، رسول خاتم، خطبه ی مهمی در مسجد خیف ایراد فرمودند که فلسفه ی محکمی جهت بزرگداشت دهه غدیر و پاسداشت آن روز تاریخی به حساب می آید. روز یازدهم ذی الحجه، روز سفارش به ثقلین و روز لعن و برائت و نفرین حضرت رحمه اللعالمین در حق دشمنان حضرت صدیق اکبر امیرالمؤمنین علی علیه السلام است که تأکیدی بر عیدالله الاکبر غدیر خم می باشد.
حضرت خاتم الانبیاء صلی الله علیه و آله در بخش مهمی از این خطبه فرمودند: ای مردم! من دو چیز گرانبها«ثقلین» بین شما می گذارم. پرسیدند: یا رسول الله! ، ثقلین چیست؟ فرمود:کتاب خدا و عترتم اهل بیتم.خدای لطیف خبیر به من خبر داده است که این دو از یکدیگر جدا نمی شوند تا بر سر حوض کوثر بر من وارد شوند ، مانند این دو انگشتم- و حضرت دو انگشت سبّابه را کنار هم قرار داد- و نمی گویم مانند این دو-و حضرت انگشت سبّابه و وسط را کنار یکدیگر قرار داد- و فرمود: یعنی یکی بر دیگری مقدّم نیست و بر آن فضیلت ندارد.[۱۰]
آگاه باشید که هر کس به آن دو متمسّک شود نجات یافته و هر کس با آن دو مخالفت کند هلاک شده است.
آگاه باشید! به زودی مردانی از شما بر سر حوض کوثر نزد من وارد می شوند ولی آنان را از من دور می کنند. من می گویم: پروردگارا! اصحابم، به من گفته می شود:یا محمّد ،اینان بعد از تو بدعت گذاشتند و سنّت تو را تغییر دادند.من هم می گویم: دور باشند! دور! … خدایا! ، هر کس با علی دشمنی کند در زمین برای او جایگاهی قرار مده و در آسمان برای او جای صعودی مگذار و او را در پایین ترین درجه ی آتش قرار ده!. [۱۱]
یکایک روزهای دهه فرخنده غدیر یادآور و تأکید و تأیید محکمی بر ولایت بلافصل حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام می باشد که شرح یکایک آن رویدادهای مهم تاریخی در این مجال نمی گنجد و ان شاء الله و ان شاء مولانا امیر المؤمنین علیه السلام در آینده ای نزدیک،در کتاب مستقلی توسط نگارنده تبیین و تشریح خواهد شد. روزهایی که آیات متعدد قرآن، در شأن حضرت وصی نازل گشت و حضرت خاتم الانبیاء دعای بلیغ را در حق خاتم الاوصیاء جاری نموده و دعای صباح را بر دست مبارک مولای متقیان امیر مؤمنان نگاشت.
روزهای مبارکی که افشای سرّ ولایت امیر المؤمنینی و طرح توطئۀ مسموم نمودن پیامبر خاتم و خنثی شدن آن با نزول جبرئیل را در بر داشت و ظهور شیطان در منا و جلب توجه مسلمین، و تعرّض و درگیری امیر المومنین با او، و اعلام حمایت و تأیید پیامبر نسبت به امیر المؤمنین را بر همگان آشکار شد.
روزهای غدیریه ای که بیان فضائل امیر المؤمنین و امر فرمودن مسلمین را به تربیت فرزندانشان بر دوستی و محبّت علی بن ابی طالب علیهماالسلام توسط پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله تشریح و وقوف پیامبر در مسجد خیف و نزول مجدّد جبرئیل و رساندن دستور ابلاغ ولایت امیر المومنین و نزول سورۀ مبارکۀ نصر (آخرین سورۀ کاملی که بر پیامبر نازل گردید) و خبر دادن آن حضرت از نزدیک شدن شهادت خود و اعلام ولایت امیر المؤمنین در پاسخ به پرسش اصحاب از موضوع وصایت و جانشینی آن حضرت را بر همگان علنی کرد.
روزهایی که آغاز توطئۀ منافقین و تهیّۀ متن پیمان نامه برای جلوگیری از اجرای امر الهی، در مخالفت با پیامبر خاتم در مسئلۀ تعیین جانشین و نزول جبرئیل بر پیامبر در وادی ابطح و برنامه ریزی مقدمات برپایی رسمی مراسم غدیر و اعلام امارت و امامت امیر المؤمنین علی بن ابی طالب علیهماالسلام پس از پایان مناسک حج را در بر داشت که سخن در رویدادهای این ایام مبارک بسیار است… «این زمان بگذار تا وقت دگر …!»
تاریخچه برپایی دهه فرخنده غدیر
اقامه ی جشن عیدالله الاکبر غدیر از همان اوّلین لحظات نصب امیرالمؤمنین علیه السلام به مقام شامخ امارت و پیشوایی مسلمین، از جانب رسول گرامی اسلام به امر پروردگار عالمیان از کنار برکه ی پر برکت غدیر آغاز و در هر کجا که شیعه ای بوده و باشد تا دامنه ی قیامت ادامه خواهد یافت .
امامان معصوم علیهم السلام پس از رسول خدا صلی الله علیه و آله همواره در سخنرانی ها و مناظرات سیاسى، عقیدتى خود مردم را به یاد غدیر مى انداختند و مى فرمودند: اگر اعتراف دارید که روز غدیرى وجود دارد، و بیعت با ولایت در آن روز تحقق یافت، پس چرا حکومت غیر ما را پذیرفته اید؟ پس از حضرت زهرا سلام الله علیها کسى که روش مناظره با حدیث غدیر را از نظر کاربردى مطرح فرمود ، حضرت اسدالله الغالب علی بن ابی طالب علیه السلام است. در بسیارى از مواقع حساس، و در روز شورى و تا سال ۲۳ هجرى که امام فرمود: فانشد کم باالله هل فیکم احد قال رسول الله “صلی الله علیه و آله” من کنت مولاه فعلى مولاه، اللهم وال من والاه، و عاد من عاداه وانصر من نصره، لیبلغ الشاهد الغایب غیرى؟
در میان شما غیر از من کسى هست که پیامبر صلی الله علیه و آله درباره او فرمود باشد؟ هر کس را که من مولى او هستم، على مولى اوست، خدایا دوست دار دوستان او را، دشمن دار دشمنان او را، یارى کن یارى کنندگان او را، پس باید حاضران به غائبان خبر دهند، همه گفتند: نه غیر از تو کسى نیست “قالواللهم لا”.[۱۲]
حضرات معصومین علیهم السلام در روایات مختلف از این عید بزرگ الهی به نام های زیبا و قابل تأمل یاد کرده اند .
نام‌هاى روز غدیر، از اسرار و ابعاد این روز پرده برمىدارند و هر نامى از این نام‌ها درى تازه از قلعه بلند غدیر بر ما مىگشاید چه آن که اسلام بر برگزیدن نامى براى زمان یا مکان و یا هر چیز دیگر، خصوصیات مسمى را در نظر داشته و به جنبهها و زوایاى آن توجه کرده است. از این رو شناختن و شناساندن نام‌هاى روز غدیر یک ضرورت است. با این کار تصویرى روشن از این روز در ذهن و دل نقش بسته و بیش از پیش این روز بزرگ را مىشناساند.
عالم آل محمد علیهم السلام حضرت علی بن موسی الرضا علیه السلام در این باره می فرمایند: و هو عید الله الاکبر؛ عید غدیر، برترین عید خداوند است. [۱۳]و انه یوم مرغمه الشیطان ،روز غدیر، روز اندوه شیطان است.[۱۴]
خورشید درخشان ولایت، حضرت وصی علیه السلام نیز این روز مبارک را چنین تشریح می کنند و می فرمایند:و هو یوم الایضاح؛ روز غدیر روز غدیر، روز آشکار کردن حقیقت است.[۱۵]
عید غدیر خم در قبه الاسلام و التشیع
در کندکاوهای تاریخی از حجت الوداع تا به امروز، در برخی از زمان ها و مکان ها شاهد تبلور ویژه ای در بزرگداشت غدیر بوده ایم که در امتداد آن رویداد بزرگ جهانی حرکت نموده و انقلاب تأثیرگذاری را در جهان اسلام بوجود آورده است.
از جمله آن نقاط می توان به منطقه ی طبرستان اشاره کردکه در تاریخ به عنوان مهد تشیع و دیار علویان از آن یاد شده که در این مجال به بیان گوشه ای از آن می پردازیم.
پس از آنکه کسرای ایران دعوت پیامبر حق را نپذیرفت، مسلمین به ناچار در صدد فتح ایران برآمدند و وعده ی الهی مبنی بر گسترش اسلام به عنوان تنها منشور سعادت بشری و کاملترین نسخه حیاتبخش آسمانی تحقق یافت و در دهه ی دوم هجرت ، ایران رسماً با پیام الهی دین مبین اسلام انس و الفت پیدا کرد و فرهنگ متین ایرانی با آئین متقن اسلام عجین گردید.
پس از ورود اسلام به ایران، بنا بر شهادت تاریخ، خطه دلاور خیز مازندران از نخستین مناطقی بود که اسلام را در قالب ناب و برگرفته ی ا زنصّ کتاب و منطبق با معارف اهل بیت پیامبر صلی الله علیه و آله برگرفت و این افتخار و امتیاز را در تاریخ امم و قوام خود ثبت نمود. از این رو مازندران و مازندرانی ها به خاطر کسب این جایگاه مهم برای همیشه در تاریخ ایران و اسلام سربلند و صاحب نام گردیدند.[۱۶]
طبرستان پایه گذار اوّلین حکومت سادات و علویان در ایران
بنا به شهادت تاریخ و تتبع سیره نگاران، منطقه طبرستان و مازندران ، از صدر اسلام میزبان علویّین و زیستگاه شیعیان و موالیان امیرالمؤمنین علیه السلام در طول تاریخ بوده و می باشد و در همین منطقه بود که برای اوّلین بار در تاریخ ایران، با قیام مردمی و اقدام عمومی حکومت علویین پایه گذاری گردیده و آغاز به کار کرد.
تاریخ نگاران می نویسند: در پی شکست ایرانیان در جنگ نهاوند و فتح ایران توسط مسلمانان عرب در سال ۳۱ هجری؛ اعراب مسلمان بر مناطق مختلف این سرزمین سلطه یافتند و حاکمان منتخب از سوی خلفا و زمامداران اموی و عباسی؛ اداره امور مردم این سامان را در اختیار گرفتند؛ تا قبل از سال های پایانی نیمه نخست قرن سوّم هجری؛ هیچ یک از مناطق ایران شاهد شکل گیری حکومت دینی علوی(=شیعی) نیستیم؛ در این مقطع خاص زمانی است که این نوع حکومت؛ در خطه مازندران شکل می گیرد و سال های سال ادامه پیدا می کند.
گفتار مورخان حکایت از آن دارد که مردم دوستدار اهل بیت علیهم السلام در این مرز و بوم؛ از پیشتازان در برپایی این نوع حکومت بوده و در جهت تداوم آن نقش در خور تحسینی را ایفا نموده اند.[۱۷]
پس از تشکیل اولین دولت شیعی، یعنی علویان طبرستان در ایران در قرن سوم هجری، دولت‌های بزرگ شیعی دیگری، همچون آل‌بویه، و فاطمیان و آل‌حمدان در قرن چهارم هجری شکل گرفت.
این دولت‌ها، در گسترش تعالیم شیعه امامیه، اسماعیلیه و گسترش فرهنگ و تمدن اسلامی، به خصوص آشکار کردن مظاهر شیعه در ایران، عراق و شمال افریقا نقش غیرقابل انکاری ایفا کردند. در عین حال، این دولت‌ها با اینکه معاصر دولت عباسی بودند که در اوج ضعف خود بود، ولی هرگز نتوانستند امپراطوری بزرگ شیعی را به وجود آورند و همواره برای گسترش قلمرو خود با یکدیگر در رقابت و نزاع بودند.
قرن چهارم و پنجم هجری از نظر شرایط سیاسی از بهترین دوران های شیعه به شمار می رود، زیرا خاندان بویه که مذهب شیعه داشتند، در دستگاه حکومت عباسی از نفوذ و اقتدار زاید الوصفی برخوردار بودند. فرزندان بویه به نام های علی، حسن و احمد که قبلا در فارس حکومت می کردند، در زمان «المستکفی » به سال ۳۳۳ وارد بغداد شده، به مقر حکومت راه یافته و مورد تکریم خلیفه قرار گرفتند. احمد، «معز الدوله » ، حسن، «رکن الدوله » ، و علی، «عماد الدوله » لقب یافتند. معز الدوله که منصب امیر الامرائی را داشت، چنان اقتداری به دست آورد که حتی برای مستکفی حقوق و مقرری تعیین کرد. به دستور وی در روز عاشورا بازارها تعطیل و برای امام حسین علیه السلام مراسم سوگواری بر پا گردید، و مراسم عید غدیر با شکوه بسیار انجام شد. کوتاه سخن آنکه آل بویه در ترویج مذهب امامیه اثنا عشری اهتمام بسیار ورزیدند.در زمان صفویه و قاجار نیز سالیان متمادی ایام غدیریه را برپا می کردند ،ولی متأسفانه پس از آن این ایام خجسته به فراموشی سپرده شد و غربت غدیر و غدیریان در اقصی نقاط جهان سایه افکند.
مازندران زیستگاه آل علی علیه السلام یا مهد تشیع
آل علی علیه السلام در نیمه دوّم هجرت از ترس جان و رهایی از گزند بنی العباس و هم برای اشاعه و انتشار مذهب مقدس خویش، از حجاز و حوالی دستگاه خلافت هجرت نموده به شهرستان های دور دست و هر کجا که رفتنِ به آنجا سخت و شوار بود، پراکنده شدند، و یک دسته از این سادات، در امتداد سال ها، کوهستان های ناهمواره و سخت گذر مازندران را پیموده و به میل خود در محلی جای گرفتند.اما به هر آبادی که می رسیدند، با کمال شهامت و همت، مذهب تشیع را که نیرو بخش جانشان بود، تبلیغ و ترویج می کردند،…مردم مازندران همین که به مذهب شیعه در آمدند، سادات را بر خود برتری داده، در گرامیداشت ایشان کمر بستند.
طبرستان، مهد عالمان و مدافعان حریم ولایت
خطه ی مازندران در طول تاریخ همواره به عنوان سرزمین مدافعان و منادیان ولایت و ارادتمندان خاندان اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام شناخته شده است که در این بین با درخشش صدها چهره ی علمی همانند طبرسی ها و ابن شهر آشوب ها و طبری ها و شهدای ناموری همچون آیت الله شیخ فضل الله نوری، آیت الله سید عبدالکریم هاشمی نژاد … و سرانجام ده هزار شهید سال های دفاع مقدس، بعنوان پاسدار امین حریم ولایت در آسمان تاریخ اسلامی ایران نورافشانی می کند.
تربیت هزاران شاگرد مکتب امام صادق علیه السلام توسط علمای اصیل و ولایی این منطقه، همواره این خطه ی امامیه را به عنوان مهد عالمان و مدافعان حریم ولایت قرار داده است که از جمله آن مراکز علمی می توان به حوزه علمیه کوهستان و حوزه علمیه سعادتیه ساری و حوزه علمیه جعفریه ی رستمکلا اشاره کرد که خواستگاه پرورش هزاران مجتهد، فقیه،محقق برجسته و فدایی ولایت امیر المؤمنین علی علیه السلام بوده است.
فقها و راویان حدیث آل الله و مدافعان ولایت، اقیانوس بیکران را مانند که جهان ظرفیت آنان را ندارد، کمالاتشان کنج نشینان را به حرکت درآورد و به هدف رساند، هر چند که دنیا قابلیت و ظرفیت شخصیت وجودی شان را ندارد، اما همواره بال ضعیفان و یار درماندگان بوده و هستند. و به تعبیر صدیق اکبر و فاروق اعظم حضرت امیرمؤمنان علی علیه السلام: «و صحبوا الدنیا بابدان ارواحها معلقه بالمحل الاعلی اولئک خلفاءالله فی ارضه و الدعاه الی دینه، آه آه…! شوقاً الی رؤیتهم؛ در دنیا با بدن‌هایی زندگی می‌کنند که ارواحشان به جهان بالا پیوند خورده است، آنان جانشینان خدا در زمین و دعوت کنندگان مردم به دین خدایند، آه آه … ! چه سخت اشتیاق دیدارشان را دارم. [۱۸]
طبرستان پایه گذار دهه غدیر
یکی از افتخارات منطقه ی ولایی مازندران، بزرگداشت عید ولایت و امامت با نام «دهه فرخنده ی غدیر» در دارالولایه ی این خطّه ی علوی بوده است.اگر چه بزرگداشت عید سعید غدیر همواره معیار تشیع و علاقمندی به خاندان عصمت و طهارت علیهم السلام بوده که در هر دوره و زمانی استمرار داشته و دارد ولی گاهی در فراز و نشیب های تاریخ در منطقه ای خاص جلوه های ولایی بروز می نماید که باید به آن با دیده ی انصاف نگریست و درباره آن، حق را همانگونه که می باشد بازگو نمود.
آری! بزرگان و زعمای مذهب در هر برهه ای از زمان در حکومت و دولت های مختلف، بزرگترین عید الهی را به نوبه ی خود گرامی داشته و در برخی از موارد محبین آل الله چند روز قبل از آن به استقبال غدیر می رفتند ولکن پس از سالیان متمادی و با ظهور خاندان خادم الشریعه در دیار علویان وابتکار تأسیس دهه ی فرخنده غدیر، این ایام به دهه ای هدفمند و اثرگذار مبدل گشت و حرکتی جهانی در راستای غدیر و ولایت امیرالمؤمنین علیه السلام صورت پذیرفت که بدان خواهیم پرداخت.
ظهور خاندان خادم الشریعه در دیار علویان
علمای دین همواره چراغ راه و کلید سعادت جامعه و ملجاء و پناهگاه امنی برای مردم به شمار می روند که در عصر غیبت ولی دوران امام زمان ارواحنافداه همواره بعنوان پیشوایان دین و مذهب رخ عیان نموده و مردم را به شاهراه قرآن و عترت رهنمون می سازند.در این بین و در میان ستارگان فروزان آسمان تشیع ، خاندانی پا به عرصه ی خدمت به شریعت غراء محمّدی نهادند که پس از قرن ها، خورشید درخشان غدیر را در پس ابرهای قیرگونِ بی مهری های روزگار، بر افق تاریخ متلألئ نموده و به غدیر و غدیریان مفهوم دیگری بخشیدند و جایگاه ولایی دیار علویان را پس از قرن ها تثبیت و این منطقه را دارالولایه و خواستگاهِ تجلیلِ هدفمند و تأثیرگذارِ ده روزه ی از عیدالله الاکبر غدیر و مقام شامخ ولایت امیرالمؤمنین علی علیه السلام نهادند و آنرا با زحمات طاقت فرسایی که مؤسس و بنیانگذار خدومش ، فخر شیعه، حضرت آیت الله العظمی حاج شیخ عبدالله نظری خادم الشریعه مدظله العالی متحمل شد بر تارک جهان بر رخ مدعیان کشانیدند که امروزه به فضل خدای منان، دهه فرخنده ی غدیر جهانی گشت.
بروز و ظهور خاندان مدافع حریم ولایت
از آنجایی که بر آنیم که تاریخچه ی مختصری از دهه فرخنده غدیر را بیان نموده و آثار و برکات و فلسفه ی آن را تبیین نماییم، می بایست با شخصیت فرهیخته و کم نظیر بنیانگذار آن و ظهور خاندان علم و فقاهت خادم الشریعه آشنا و شرح مختصری از حیات طیبه ی آن فخر دوران و علامه ی امینی زمان که با مسئله ی دهه غدیر گره خورده است، سخن بگوییم.
تاریخ نگاران در تبیین خاندان علمی و ولایی خادم الشریعه سخن ها و قلم پردازی ها نموده و همواره از این خاندان بزرگ تجلیل به عمل آورده و شخصیت علمی این تبار علمی و معنوی را ارج نهادند.
بر اساس اطلاعات تاریخی که در دسترس نگارنده هست، خاندان بزرگ خادم الشریعه را می توان از زمان عالم مجاهد و خدوم، شیخ الفقهاء عظام و فخر العلماء الکرام، خادم شریعت سیدالمرسلین و حافظ آثار السنه و الدین آیت الله العظمی حاج شیخ عبدالنبی نظری مجتهد مازندرانی اعلی الله مقامه الشریف مورد بررسی قرار داد.
مرحوم آیت الله المجاهد آقا شیخ عبدالنبی مجتهد قادیکلائی از کبار علماء مازندران و از اعاظم شخصیتهای اجتماعی عصر خود به شمار می رفت. او که در نجف اشرف در شمار شاگردان برجسته ی مرحوم سید کاظم یزدی صاحب کتاب قیّم عروه الوثقی بود، هنگام مراجعت به ایران نزد سیّد استخاره ای می نماید که با آمدن آیه شریفه یا اَیُّها النَبیُّ جاهِدِ الکُفّارَ وَ المُنافِقینَ وَاَغلُظ عَلَیهِم، مشی و وظیفه آقا شیخ عبدالنبی معلوم می شود.
استقرار آن عالم ربانی در موطن خود، قادیکلای علی آباد (قائمشهر فعلی) مصادف با سر و صدای مشروطیت شده بود و از اینجا بود که فریاد مشروعه خواهی مرحوم علامه شیخ عبدالنبی مجتهد قادیکلائی با نوای شیخ شهید حاج شیخ فضل الله نوری اعلی الله مقامه در هم آمیخت. آن یکی با دسیسه ناجوانمردانه دشمنان دین و میهن بر بالای دار مأوی گزید و این یکی پس از رهائی دادنش به وسیله ارادتمندانش از چنگ اشرار (که شبانه در ماه مبارک رمضان برای به شهادت رساندن او به خانه اش در قادیکلا یورش بردند)، ناچار به ترک دیار و هجرت به سوادکوه گردید.مرحوم آیت الله آقا شیخ عبدالنبی مجتهد قادیکلایی پس از اقامت در سوادکوه با صبیّه ی مکرّم نجل الاطیاب و سلاله السادات آقا سید عبدالله موسوی سوادکوهی وصلت نمود و خدای متعال، ثمره ی این وصلت خجسته را فرزند انی اهل علم و عمل و تقوا قرار داد که از میان آنها فرزند برومندی مقرّر فرمود که اینک میراث دار دو خاندان و چلچراغ پرفروغ دودمان و علمدار و بنیانگذار دهه غدیر گردید.[۱۹]
علمدار و بنیانگذار دهه غدیر
فرزند برومند مرحوم آیت الله المجاهد مجتهد قادیکلایی قدس سره، عبدالله نامیده شد که سر سلسله خاندان خادم الشریعه و بنیانگذار دهه غدیر گشت. وی در سن هفت سالگی از وجود نعمت پدر محروم گردید،و از آن پس با سعی و اهتمام مادر بیدار دل و دور اندیش، عِلیه عالیه علویه متعالیه حاجیه سیده نساء خانم موسوی به جهت فراگیری علوم حوزوی راهی ساری گردید و دروس مقدّماتی و ادبیات عرب را در مدّت زمان کوتاهی در حوزه علمیه ساری سعادتیه مسجد حاج رضا خان فرا گرفت. او که از حافظه و استعداد و نبوغ خاصی برخوردار و قرآن را در سن چهار سالگی در مکتب خانه محل خود در نزد مرحوم ملاابراهیم فرا گرفته بود، مقدمات را در سنین ۶ – ۷ سالگی در محضر والد بزرگوارشان شروع نموده و در همان زمان در میان اقران و اماثل خود حائز مقامی عالی و ممتاز گشت. معظم له پس از چندی در ساری و کسب فیض از محضر اساتید بنام آن عصر، به مشهد مقدس عزیمت نمود و در محضر فحول اعلام آن دیار تلمذ نموده و پس از اقامتی چند ساله در خراسان و بهره مندی از محضر اکابر علمی آن سامان، در عصر فرخنده ی زعیم عالیقدر جهان تشیّع حضرت آیت الله العظمی بروجردی اعلی الله مقام الشریف وارد حوزه علمیه قم گردیدو در قم دروس سطوح عالیه و خارج فقه و اصول را نزد اساتید حضرات آیات عظام بروجردی، امام خمینی، موسوی گلپایگانی، اراکی ، مرعشی نجفی، راضی تبریزی، عباسعلی شاهرودی، میرزا هاشم آملی، سلطانی طباطبائی و … کسب فیض و تفسیر و فلسفه عالی را نیز در محضر علامه عالی تبار حاج سید محمد حسین طباطبایی صاحب تفسیر المیزان استفاده نمود.
استادی جامع در مسند تدریس
زیبائی بیان و سبک تدریس روان علاوه بر بنیه ی غنی علمی حضرت آیت الله المعظّم استادآقای حاج شیخ عبدالله نظری خادم الشریعه مد ظله، از همان ابتداء ایشان را به عنوان استاد کامل و جامعی در حوزه های علمیه مشهد و قم قلمداد نمود.این تدریس در همه زمینه ها از قبیل ادبیّات، منطق، فلسفه، تفسیر و سطح فقه و اصول صورت می گرفت و هم اکنون سالیانی است که حوزه درس خارج معظّم له در دارالولایه ی ساری برقرار و فضلا و اعلام از نعمت وجود این استاد عظیم الشّأن برخوردارند.حضرت علامه نظری خادم الشریعه مد ظله چند سالی است که با تشکیل لجنه تحقیقاتی (علم کلام) در کنار تدریس فقه و اصول و تفسیر شخصاً بر فعالیت جمعی از فضلا و نخبگان حوزه علمیه مازندران در این زمینه اشراف دارند. ایشان که در این فن از احاطه و وسعت خاصی برخوردار می باشند، به خاطر اهمیت زیادی که برای این امر قائلند به خصوص در تابستان ها وقت بیشتری را در حوزه ی تابستانی (دهکده ی علمی وِرِسک) برای این کار مصروف می نمایند و اعاظم و بزرگانی از حوزه های علمیه قم، مشهد و تهران و نیز اساتید عالیه دانشگاه ها در این امر همّت و جدیّت و همکاری دارند و اخیراً پاره ای از آثار این لجنه به صورت جزوات مختلف به چاپ رسیده است قرار است ان شاء الله تعالی مطالب مطروحه به صورتی منظم و مبرّب تدوین گردد.[۲۰]
مسأله ی مهم تبلیغ و دفاع از حریم ولایت
مسأله تبلیغ و دفاع از حریم ولایت ، امری بسیار مهم در طول تاریخ اسلام به حساب می آید که همواره مورد تأکید و بعنوان سنتی حسنه و تکلیف الهی در میان علمای دین بوده که با قلم و قدم خویش به یاری حقیقت دین می شتافتند.
تبلیغ، عبارت است از رساندن پیام به گیرنده از طریق برقراری ارتباط، به منظور ایجاد تغییر و دگرگونی در بینش، رفتار و کردار او. تبلیغات یا پروگاندا (propaganda) از ریشه لاتین و به معنای ترویج امیال،ایجاد نظر خوب یا بد نسبت به شخص، سازمان، مذهب،عقیده و یا چیز دیگر، از طریق تحت تأثیر قراردادن افکار و عقاید مردم می‌باشد.همان طور که از تعریف واژه تبلیغ مشخص است، هر انسانی برای هدف و مقصد خاص خود روشی به کار می گیرد تا بتواند به هدفش جامه عمل بپوشاند.در جریان غدیر، خدای متعال رسول خاتم را به مسأله ای بسیار مهم و حیاتی امر می کند که سبب اکمال دین و اتمام نعمت می شود و پیامبر گرامی اسلام که خود اوّلین مبلغ مسأله مهم ولایت بود این امر خطیر را به نحو احسن جامه عمل می پوشاند و دیگران را به این امر دعوت می کند.در خطبه ی غدیر می خوانیم که می فرمایند:«خداوندا دوست بدار هر کس علی را دوست بدارد و دشمن بدار هر کس علی را دشمن بدارد، و یاری کن هرکس علی را یاری کند و خوار کن هرکس علی را خوار کند، و لعنت نما هر کس علی را انکار کند و غضب نما بر هر کس که حق علی را انکار نماید».[۲۱]
از نگاه قرآن و عترت یکی از راه های یاری و نصرت امیرالمؤمنین علیه السلام، تبلیغ غدیر و آگاهی بخشیدن مردم از مسأله ی بسیار مهم امامت است. چرا که این روز نه تنها به عنوان یک روز مبارک و عید، بلکه به عنوان یک تفکر، و یک نشانه و رمز برای تداوم خط نبوت و به عنوان نقطه تلاقی رسالت و امامت در تاریخ ماندگار گشت و تبدیل به چشمه ای شد که تا پایان هستی می جوشد و الی الابد به عنوان روز اکمال دین و اتمام نعمت، روز حماسه جاوید، روز ولایت و امامت، روز شکرگزاری و روز سرور و شادی معرفی می گردد.
نیم نگاهی به خطبه فدکیه ی حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها بیانگر آن است که آن بانوی بزرگوار مانند پدر بزرگوارشان تمام شرایط یک مبلّغ موفق را ایفا نمود که خطبه حضرت اینگونه جاودانه شد و آن‌گونه که ائمه هدی علیهم السلام به فرزندان خود دستور می‌دادند آن را حفظ کنند.
تدابیر ویژه ی حضرت زهرا سلام الله علیها در تبلیغ از غدیر و دفاع از حریم ولایت درسی برای همه ی مدافعان و منادیان غدیر بوده که می توان به این مسأله اشاره داشت که ایشان در زمان ها و مکان های متعدد و مناسب، رسالت بزرگ تبلیغ غدیر را بر دوش گرفته و آن را به گوش جهانیان رسانیدند.
دفاع از حریم ولایت در افق اندیشه ی خادم الشریعه
مؤسس و بنیانگذار دهه فرخنده غدیر، بر اساس سیره ی حضرت صدیقه ی شهیده، حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها در تبلیغ غدیر و دفاع از حریم ولایت، از دوران کودکی به مسأله ی مهم تبلیغ همت گمارد و این امر را از منابر سیدالشهدا علیه السلام آغاز کرد.وقتی به تاریخ دوران کودکی مؤسس والامقام دهه غدیر نگاهی گذرا داشته باشیم، خواهیم دانست که وی از سن ۷ – ۸ سالگی تحت تربیت و هدایت پدر بزرگوارشان، مجالس سخنرانی و وعظ را بدست گرفته و از همان دوران کودکی از غربت و مظلومیت امیرالمؤمنین علی علیه السلام سخن می گفت و طبق تعالیم اوّلیه اش در باب امامت ، مردم را به ولایت علوی دعوت می کرد و این در حالی بود که به دلیل جثه ی کوچک و کودکانه اش ، مردم وی را در آغوش گرفته و برفراز منبر جای می دادند و در میان مردم به بلبل بوستان ولایت امیرالمؤمنین علیه السلام موصوف گشت که تا امروز که از اساطین این فنّ و اساتید این جایگاهند و از ویژگی های منحصر بفرد ایشان قدرت بیان و خلاقیت سخنشان است که یک دوره تبلیغاتی طولانی و ممتدّی را پشت سر گذاشته اند. پدر عالم و مادر عارفه اش به وی آموختند که شاهراه دین ولایت امیرالمؤمنین علیه السلام است و می بایست همواره از حضرت وصی علیه السلام دم زد و راهی را جز راه آن صراط مستقیم نپیمود.حال که قریب به هشتاد سال از آن زمان می گذرد با اطمینان قلبی مدعی هستیم که از عالم عاملی سخن به میان می‌آوریم که جز راه امیرالمؤمنین و کوبیدن درب مدینه العلم نبوی راه دیگری را نپیمود و از هیچ کس غیر از اهل البیت عصمت و طهارت علیهم السلام رنگ نگرفت. همه و همه ی وجودش را ولایت پرکرده است،آنچنان که گویی ولایت با گوشت و خونش عجین گشته ، چرا که جز از او سخن نگفت و راهی جز راه او نپیمود. عمری را علی وار سپری می کند و همواره عرفان واقعی را در ولایت می‌داند و بس… و تنها مدافع حریم با برکت آن بوده و تنها به غدیر می اندیشد.
ابتکاری به نام دهه غدیر
به شهادت اقران و همدوره ای های مؤسس گرانقدر دهه غدیر ، یکی از دغدغه های مهم و اصلی وی در عنفوان جوانی مبارزه ی با منحرفین از ولایت و مذهب حقّه اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام بوده و همواره تمام هم و غمش بیان فضیلت و اثبات حقانیت امیرالمؤمنین علی علیه السلام و فراگیر شدن مسأله ی غدیر بوده است.
در کندوکاوی که در تاریخچه ی دهه غدیر انجام داده ایم این مهم بر تاریخ مشهود است که مؤسس دهه غدیر از آغاز جوانی بطور هدفمند، چشم انداز قابل تأملی را برای احیای مسأله غدیر و امر ولایت ترسیم نموده و در هر فرصت ممکن برای احیای ولایت امیرالمؤمنین علی علیه السلام به تأسی از حضرت صدیقه طاهره سلام الله علیها استفاده می کرد و مردم تشنه و علاقمند به ولایت را سیراب از زلال چشمه ی غدیر می نمود. وی که دفاع از حریم ولایت را از جده ی اش حضرت سیده نساء العالمین ، فاطمه ی اطهر سلام الله علیها به ارث برده بود، تبلیغ دهه غدیر را از مساجد اقصی نقاط مازندران، اعم از شهر ها و روستاهای آن سامان آغاز و جلسات وعظ و تفسیر و تأویل را با شکوه غیر قابل وصفی برگزار می نمود.
برای آنکه یک حرکت انقلابی، تأثیری ماندگار در تاریخ داشته باشد، انتخاب مکان مناسبی که برای مردم دارای اهمیت باشد، بسیار مهم است. حضرت زهرا سلام الله علیها که در دامان با عظمت نبوت پرورش یافته بود، به این مطلب کاملاً آگاه بود؛ و از این رو مسجد پیامبر صلی الله علیه و آله را برای شروع حرکت انقلابی خود آغاز نمود. مسجد النبی در آن روز مناسب ترین نقطه، برای یک حرکت حق طلبانه و مرکز بزرگ اسلامی و جایگاه گردآمدن مردم بود.
مؤسس دهه غدیر نیز برای آنکه مردم را به حقیقت اسلام و قرآن دعوت کند و آنان را با مبانی تشیع و ولایت امیرالمؤمنین علی علیه السلام آشنا نماید ، در مناسبت های متعدد تاریخی از سوگواری و موالید آل الله مردم را به مساجد و حسینیه های شهرها و روستاها دعوت نموده و در اجتماع آنان شرکت می کرد و در ترویج امر اهل بیت علیهم السلام کوشا بود.در این بین و در جلسات وعظ و اجتماعات مناسبت های تاریخی، حضرت آیت الله العظمی خادم الشریعه مازندرانی مدظله العالی، ابتکار جدیدی انجام داده و براساس اعتقاد دیرینشان که عاشورا و غدیر دو بال پرواز برای اوج گرفتن تشیع هستند بر احیای ایام غدیر تأکید نموده و آنرا عملی کرد و همانطوری که برای گرامیداشت و احیای شعائر حسینی و روز عاشورا یک دهه ی حزن و ماتم برپا می شود، برای بزرگداشت بزرگترین واقعه ی تاریخ اسلام و بشریت یعنی عیدالله الاکبر غدیر خم یک دهه جشن و شادی و جلسات وعظ و خطابه و مباحثات و مناظرات علمی در باب ولایت امیر المؤمنین علی علیه السلام بر پا شود تا این دو بال محکم تشیع روز بروز بالنده تر و شکوفاتر گردد.گفته های برخی بزرگان منطقه ی سوادکوه بر این امر اذعان دارد که حدود بیش از شصت سال پیش و از دوران جوانی مؤسس غدیر، از عید سعید قربان به مدت ده شب و روز، مجالس اطعام دهی در برخی مساجد برپا می شد و خود حضرت آیت الله بر عرشه ی منبر می نشست و از اهمیت غدیر و احیای ده شبانه روز آن سخن می گفت. آنچنان شور و شعف در بیان فضائل و مناقب امیرالمؤمنین علی علیه السلام بر وی حاکم بود که گاهی اوقات دو ساعت بر فراز منبر در بیان بزرگداشت غدیر می جوشید و می خروشید و این در حالی بود که مستمعان در شور و شعف کلام ناب علوی ایشان محو و تحت تأثیر سیاست غدیر محوری ایشان قرار می گرفتند.ایشان می فرمودند: غدیر یک نعمت عمومی جهانی است و خداوند خواست غدیر بیاید تا محبت زنده بماند؛ لذا ما باید ارزش دهه غدیر را بدانیم و آنرا جهانی کنیم تا نام علی علیه السلام و اساس مذهب را زنده نگه داریم.
اقامه ی مراسم بزرگداشت دهه غدیر در خانه ها و در دهها سال قبل
از آنجایی که حضرت آیت الله العظمی نظری خادم الشریعه در دفاع از حریم ولایت مادر مظلومه شان حضرت سیده النساء العالمین، فاطمه زهرا سلام الله علیها را الگوی خود قرار داده بودند، به تأسی از حضرت مسئله ی غدیر را در خانه ها و کوچه پس کوچه های شهرها و روستاهای دور افتاده مازندران معرفی نموده و مجالس دهه غدیر را در خانه های عده ای از مؤمنین و ارادتمندان به خاندان بیت رسالت برگزار می کردند. در تاریخ آمده است که حضرت زهرا سلام الله علیها در ادامه مبارزات سیاسی خویش در دفاع از حریم امامت و ولایت حضرت علی علیه السلام و برای اتمام حجت تصمیم گرفت به خانه‌های انصار برود و برای امام بیعت بگیرد.ابن‌قتیبه می‌نویسد: حضرت علی علیه السلام شب‌ها حضرت زهرا سلام الله علیها را بر چهارپایی سوار می‌کرد و به خانه‌های انصار می‌برد و از آنان یاری می‌طلبید. آنان در جواب می‌گفتند: “ای دختر رسول‌خدا! کار از کار گذشته است و ما با این مرد (ابی‌بکر) بیعت نموده‌ایم. اگر همسر و پسر عموی تو پیش از این مرد نزد ما می‌آمد و از ما بیعت می‌خواست، ما کسی غیر او را انتخاب نمی‌کردیم”. امام علی علیه السلام در جواب آنان می‌فرمود: “آیا من پیکر رسول‌خدا صلی الله علیه و آله را در خانه‌اش روی زمین می‌گذاشتم و دفن نکرده به دنبال حکومت، به نزاع و دعوا برمی‌خاستم؟”. حضرت صدیقه طاهره سلام الله علیها، در تأیید امام می‌فرمود: “ابوالحسن کاری غیر از آنچه سزاوار و مناسب او بود، انجام نداد. آنان نیز کاری کردند که حسابشان با خداست و خداوند از آنان بازخواست خواهد نمود” .
حضرت زهرا سلام الله علیها با صراحت اعلام داشت که پدرم، در غدیر خم، علی علیه السلام را به عنوان خلیفه و جانشینش معرفی نمود و امروز که بیعت با ابو‌بکر را بهانه قرار می‌دهید، عذر بدتر از گناه می‌باشد و هرگز از شما پذیرفته نیست.همچنان‌که وقتی حضرت زهرا سلام الله علیها در سخنان خویش در مسجد رسول خدا صلی الله علیه و آله حاضران را مورد خطاب قرار داد و شرایط موجود در جامعه را که به نوعی از غصب فدک آغاز شده و با غصب خلافت و ولایت امام علی علیه السلام به انحرافی بزرگ و سنگین در جامعه اسلامی پس از شهادت رسول خدا صلی الله علیه و آله تبدیل شده بود، به زیر سؤال برد… .
مؤسس دهه غدیر بر این باور بود که باید توجه داشت که چه چیز پس از شهادت رسول‌خدا صلی الله علیه و آله در جامعه اسلامی به وجود آمد که تنها یادگار رسول خاتم اینگونه فریاد برآورد و از انحرافی که در جامعه ی اسلامی به وجود آمده بود، هشدار داد، آن را مخالف قرآن دانست و مردم را به بازگشت به اسلام اصیل و سنت ناب نبوی فرا خواند.
از اینرو خود با مشقت های فراوان در ایام تابستان و غیر درسی و دوران تبلیغ به روستاهای دورافتاده ی شمال کشور مراجعت می کرد و از عید قربان تا دو روز پس از عید غدیر در خانه به خانه و محله به محله ی اقصی نقاط مازندران ؛ خصوصاً منطقه سوادکوه و ساری حضور می یافت و در تبلیغی چهره به چهره، مردم را به اطعام دهی و خرج نمودن در راه غدیر دعوت می نمود و دهه غدیر را در حدود بیش از شصت سال قبل در آن منطقه به عنوان سنت حسنه بنیان گذاشت.
یکی از شاهدان عینی اهل شهرستان سوادکوه که برای نگارنده از فعالیت های غدیریه ی آن عالم ربانی در دوران ستمشاهی سخن می گفت ، در خاطره ای اذعان داشت: به یاد دارم که در دهها سال قبل، منطقه ی کوهستانی سوادکوه ،زمستان سرد و سختی را می گذرانید.صبح یکی از آن روزها دیدیم که بلبل بوستان ولایت،آقا شیخ عبدالله نظری فرسنگ ها راه ناهموار و کوهستانی را متحمل شده و برای رسیدن به روستای ما ، شب را تا به صبح با پای پیاده در حرکت بوده تا بتواند ظهرِ فردای آن روز، مجلس دهه غدیر را در فلان منطقه که شاید چند پیر مرد و چند پیرزن روستایی حضور داشتند اقامه کند ؛ به یاد دارم صبح آن روز، پیر مردی از اهالی آن روستا وقتی آقا شیخ عبدالله جوان را با آن حال دید گفت: اگر دیشب شغال شما را می درید و گرگ های جنگل به شما آسیب می رسانیدند ما چه می کردیم…؟! و آنجا بود که لبخند ملیحی بر لبان شیخ عبدالله نشست و گفت: خدا خود حافظ مبلغ دین و امیرالمؤمنین علیه السلام است.
اندیشه جهانی نمودن غدیر
اندیشه ی جهانی نمودن جریان غدیر همواره از دغدغه های مؤسس دهه فرخنده غدیر بوده و معظم له در این راستا می فرمود: در دوران تحصیل که به دروس خارج فقه و اصول مشغول بودم، افکار تقریبی داشتم و معتقد بودم باید برای نزدیک ساختن پیروان ادیان و مذاهب به یکدیگر به کشورهای مختلف بروم. به همین جهت، قصد داشتم ابتدا به نجف و سپس به مصر و بعد هم به واتیکان بروم و افکار خودم را (که تحت پیام های غدیریه ی امیرالمؤمنین علی علیه السلام بود را) با علما مطرح کنم و بگویم که خدا انسان‌ها را برای دعوا و اختلاف خلق نکرده، بلکه برای الفت و همفکری و همکاری خلق کرده است. بنابر این باید با همدیگر باشیم نه اینکه در مقابل همدیگر قرار بگیریم… ؛ این فکر را با استادم امام خمینی قدس سره در میان گذاشتم، ایشان فرمودند: فعلاً در داخل کشور نیاز بیشتر است و شما به مازندران بروید و مشغول خدمت بشوید.
پیام دهه غدیر از اقصی نقاط ایران تا نوفل شاتو
بنابر اسناد مهم انقلاب اسلامی که در اختیار هست، شخصیت والای آیت الله العظمی خادم الشریعه مازندرانی در اوج خفقان شاهنشاهی همواره در احیای مجالس امیرالمؤمنین حضرت علی علیه السلام کوشا و در برپایی جشن های دهه غدیریه که خود مبتکرش بود، سر از پا نمی شناخت و با تأسیس و برپایی اماکنی به نام غدیر و نام نامی آل الله، ترویج مذهب حقه تشیع را سرلوحه کار خود قرار داده و به هیچ چیز و هیچ کس جز رضایت قلب مبارک امام زمان ارواحنافداه نمی اندیشید و همواره در کنار مردم چون اولیاء سلف زندگی می کرد.
مؤسس والامقام دهه فرخنده غدیر همواره در کنار عامه مردم دیار علویان ماند، چه در زمان رژیم گذشته که برای خدمت به مردم منطقه سوادکوه و دیگر نقاط استان مازندران پای پیاده کیلومترها را طی می کرد تا برای مردم ولایتمدار و مشتاق به علم و فقاهت و عترت سخنرانی کند و چه اکنون که با کهولت سن و بیماری، دهه فرخنده غدیر را با گستردگی فوق العاده ای تبلیغ نموده و در کنار دفاع کم نظیرشان از مقام والای امامت، گوش شنوای مشکلات و دردهای بی شمار مردم زحمتکش مازندران است.
شخصیت والایی که بارها به سران ادیان و مذاهب اعلان کرد که حاضر است آنان را در حق بودن مذهب پر افتخار تشیع و اسلام ناب محمدی اغنا کند و بحمدالله در این بین بسیاری از گمراهان بدست مبارک ایشان هدایت و عاقبت بخیر شدند.
آیت الله العظمی خادم الشریعه مازندرانی که همواره در پی ابلاغ دهه غدیر و رسالت خاتم المرسلین در اقصی نقاط مازندران و ایران بود، با وجود ممانعت های متعدد ساواک و گماشته های رژیم ستمشاهی در عصر خفقان پهلوی، به تبلیغات دینی و غدیری خود همت گمارد و در برهه ی از تاریخ پر فراز و نشیب ایران ،وارد جرگه ی دیگری از جهاد فرهنگی و دینی شد که بتواند از آن شاهراه، پیام غدیر را به گوش جهانیان برساند و آنرا فراگیر کند.
از آنجایی که حرکت انقلاب اسلامی و تفکرات نهضت امام خمینی قدس سره در پرتو انوار غدیر صورت می پذیرفت ، آن عالم ربانی که از شاگردان برجسته ی بنیانگذار انقلاب اسلامی ایران بشمار می رفت به این خط مقدس پیوست و پیام غدیر را در قالب مبارزه با طاغوت و دشمنان غدیر ابلاغ و احیای حکومت اسلامی را به گونه ای دیگر مطرح و احیا نمود و سیاست های غدیریه رسول خاتم را در قالب حکومت شیعی اثناعشری اجرا و احیا نمود.
معظم له می فرمود: روزی امام، بنده را احضار فرمودند که شما باید به مازندران بروید و در این حرکت عظیم ما را کمک کنید. برای همین بازگشتم تا از اینجا به مسائل حوزه‌های علمیه و امور مربوط به استان رسیدگی کنم. هنگام بازگشت مردم و عشایر سوادکوه و قادیکلای بزرگ قائمشهر (علی آباد سابق) و ساری خصوصاً و دیگر شهرهای مازندران عموماً استقبال خوبی داشتند. روزی که اعلامیه امضا شده ی از سوی ۹ نفر از مراجع قم را به سوادکوه آوردم و در یک مجلس که بزرگان و خوانین و رؤسای عشایر سوادکوه حضور داشتند و آن را قرائت نمودم ، مردم ابتدا تعجب کردند و گفتند مگر می‌شود چنین کاری کرد؟! برایشان توضیح دادم که روحانیت برای دین احساس خطر می‌کند و همه احساس تکلیف کردند و گفتند هرچه شما بگویید ما تابع هستیم.وقتی بزرگان سوادکوه اعلام آمادگی کردند که با نهضت همراهی کنند، برای این که همراهی آنها را به اطلاع امام برسانیم عازم سفر به فرانسه شدیم. مؤسس با کفایت دهه غدیر برای آنکه پیام غدیری مردم سوادکوه را به امام راحل برساند،در سفری تاریخی و ۱۱ روزه به نوفل لوشاتو عزیمت نمودند و سپس در پرواز انقلاب ، امام خمینی را همراهی نموده و ۱۲ بهمن ماه به ایران بازگشتند.ایشان می فرمود: وقتی نوفل لوشاتو خدمت امام رسیدم اعلام همبستگی عشایر و مردم سوادکوه را خدمت امام رساندم. آن زمان نماینده سوادکوه در مجلس ملی استعفا داد. وقتی خبر استعفای نماینده سوادکوه در مجلس را در خدمت امام عرض کردم ایشان ابراز خرسندی کردند. امام راحل وقتی دیدند که نماینده سوادکوه در تبعیت از سخنان ایشان استعفا داد و مردم ساری و سوادکوه نیز تبعیت می کنند ؛ نامه تشکر آمیز و محبت آمیز را در پاریس خطاب به مردم سوادکوه نوشتند.
انقلاب اسلامی ایران مروج و پاسبان دهه غدیر
پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران و مجاهدت های غدیریان عصر با طاغوتیان زمان، دهه غدیر شکل دیگری به خود گرفت و با تأییدات زعمای دین و همراهی بی دریغشان در گسترش مکتب غدیر ،حرکت های نوینی در این راستا محقق شد.بزرگداشت غدیر در ایران با حمایت های همه جانبه ی زعما و رهبران آن روبرو شد و نهضت بزرگ انقلاب اسلامی را در مسیر حکومت علوی قرار داد.
حضرت امام خمینی رحمه الله، عید غدیر خم را که کاشتن بذر ولایت در جان همه مسلمانان است، مختص گروه خاصی نمی‌دانست و در این باره می‌فرمود: «امروز که روز عید غدیر است، از بزرگترین اعیاد مذهبی است.این عید، عیدی است که مال مستضعفان است، عید محرومان است، عید مظلومان جهان است،عیدی است که خدای تبارک و تعالی به وسیله رسول اکرم صلی الله علیه و آله برای اجرای مقاصد الهی و ادامه تبلیغات و ادامه راه انبیا، حضرت امیر علیه السلام را منصوب فرمودند».روز عید غدیر روزی است که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله طبقه حکومت را معین فرمودند و الگوی حکومت اسلامی را تا آخر تعیین فرمودند. [۲۲]مقام معظم رهبری مدظله العالی نیز بعنوان یکی از پرچمداران غدیر و ولایت در عصر حاضر همواره مدافع حریم با عظمت غدیر بوده و از آن به بزرگی یاد نموده و می فرمایند: “غدیر ” شروع آن روندی بود که می‌توانست بشر را از این مرحله خارج کند و به یک مرحله‌ی دیگری وارد کند. آن وقت نیازهای لطیف‌تر و برتری، و خواهش‌ها و عشق‌های به مراتب بالاتری، چالش اصلی بشر را تشکیل می‌داد. راه پیشرفت بشر که بسته نیست! ممکن است هزارها سال یا میلیون‌ها سال دیگر بشریت عمر کند؛ هر چه عمر کند، پیوسته پیشرفت خواهد داشت. منتها امروز پایه‌های اصلی خراب است؛ این پایه‌ها را پیغمبر اسلام بنیانگزاری کرد و برای حفاظت از آن، مسأله‌ی وصایت و نیابت را قرار داد؛ اما تخلف شد. اگر تخلف نمی‌شد، چیز دیگری پیش می‌آمد. “غدیر ” این است. در طول دوران دویست‌وپنجاه ساله‌ی زندگی ائمه علیهم‌السلام – که عمر دوران ظهور ائمه از بعد از رحلت پیغمبر تا زمان وفات حضرت عسکری، دویست‌وپنجاه سال است – هر وقت ائمه توانسته‌اند و خودشان را آماده کرده‌اند تا اینکه به همان مسیری که پیغمبر پیش‌بینی کرده بود، برگردند؛ اما خوب، نشده است دیگر. حال ما در این برهه‌ی از زمان، به میدان آمده‌ایم و همتی هست به فضل و توفیق الهی و ان‌شاءالله که به بهترین وجهی ادامه پیدا کند.[۲۳]
مقام معظم رهبری همچنین در تأیید دهه فرخنده ی غدیر فرمودند: از روز عید قربان تا روز عید غدیر، در واقع یک مقطعی است متصل و مرتبط با مسئله‌ی امامت. خدای متعال در قرآن یاد میفرماید: «و اذ ابتلی ابراهیم ربّه بکلمات فأتمّهنّ قال انّی جاعلک للنّاس اماما».[۲۴] «و چون ابراهیم را پروردگارش با کلماتی بیازمود و وی آن همه را به انجام رسانید، [خدا به او] فرمود: من تو را پیشوای مردم قرار دادم … » ؛ ابراهیم از طرف پروردگار منصوب شد به امامت. چرا؟ چون از عهده‌ی امتحان های دشوار برآمد. مبدأ این را می شود روز عید قربان به حساب آورد، تا روز عید غدیر که روز امامت امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب (علیه ءالاف التّحیّه و الثّناء) است. این هم به دنباله‌ی امتحانات سخت بود. امیرالمؤمنین طول حیات مبارکش را با امتحان – امتحانهائی که از آن سرافراز بیرون آمده است – گذرانده؛ از سیزده سالگی یا یازده سالگی و قبول نبوت تا لیلهالمبیت، یک جوان فداکار و فانی در پیغمبر که آماده است جان خود را فدای پیغمبر بکند – عملاً این را در ماجرای هجرت پیغمبر به اثبات میرساند – و بعد هم آن امتحانهای بزرگ در بدر و احد و حنین و خیبر و بقیه‌ی جاها. این منصب والا، دنباله‌ی این امتحانهاست؛ لذا دلها متوجه شده است به اینکه بین عید قربان و عید غدیر یک ارتباط است. بعضی هم این را «دهه‌ی امامت» نامیده‌اند و نام مناسبی است.[۲۵]
ثبت دهه غدیر در فهرست آثار ملی
سرانجام پس از نزدیک به نیم قرن از تلاش و مجاهدت های کم نظیر حضرت آیت الله العظمی نظری خادم الشریعه مدظله العالی در تأسیس و احیای دهه فرخنده ی غدیر، و حمایت های بی دریغ مقام معظم رهبری و مراجع عظام در احیای شعائر علوی و دهه ولایت، مراسم ثبت دهه فرخنده غدیر در فهرست آثار ملی، با شکوه خاصی با حضور رئیس مجلس خبرگان رهبری ، بنیانگذار و مؤسس دهه غدیر، و رییس مجمع جهانی اهل بیت علیهم السلام و جمعی از علما و اندیشمندان از ایران و کشورهای مختلف جهان، در صبح روز بیست و دوم مهرماه ۱۳۹۱ شمسی، در اجلاس بین المللی غدیر در دانشگاه امام صادق علیه السلام برگزار شد.این دهه ی مبارک و ماندگار (دهه فرخنده غدیر) با شماره ۴۷۵ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید و مرحوم آیت الله مهدوی کنی قدس سره، آیت الله العظمی نظری خادم الشریعه مدظله و مرحوم علامه حاج سید محمد باقر موحد ابطحی قدس سره با توشیح خود بر سند ثبت دهه غدیر در فهرست آثار ملی، از حامیان این اقدام تاریخی تقدیر و تشکر نمودند.در آن محفل، معاون میراث فرهنگی کشورخاطرنشان کرد: پرونده معنوی دهه امامت و غدیر دارای تمامی خصوصیات و ویژگی‌های لازم است و امیدوارم به زودی شاهد تهیه پرونده معنوی دهه امامت و غدیر در ابعاد چند ملیتی باشیم که این پرونده برای ثبت در فهرست جهانی به یونسکو ارسال شود.
دهه غدیر سنتی ماندگار در ایران و جهان
برگزاری بیش از ۱۱۰ هزار برنامه غدیریه[۲۶] در ایران اسلامی و در دهه امامت و ولایت برگ زرینی از نتایج زحمات نزدیک به یک قرن فعالیت های خالصانه ی مؤسس دهه فرخنده غدیر است که با عنایات آل الله به سنتی ماندگار در اقصی نقاط ایران اسلامی تبدیل شد.از طرفی نیز طبق گزارشات رسیده دهه فرخنده غدیر جهانی گشت و روزهای موسوم به دهه غدیر در اقصی نقاط جهان به مجالس و محافل فضائل و مناقب امیرمؤمنان علیه السلام و بزرگداشت دهه غدیر متبرک و مزین گشت.
آیت الله العظمی نظری خادم الشریعه دام ظله در این باره می فرمایند: در گذشته دهه غدیر تنها به برگزاری جشن های محدود خلاصه می شد، اما امروز به برکت اهل بیت علیهم السلام جهانی شده است، و امروز شاهدیم دهه غدیر یک عظمت، رواج و جهان مداری گرفته است و این برای این است که پایه تکامل انسان هدایت می شود و هدایت عبارت است از کتاب و معلمین کتاب. کتاب قرآن مجید و معلمان کتاب، محمد و آل محمد و چون هنوز این مسأله عملی و جهانی نشد و باید بشود و اصلا ًکسی نباید تردید کند اگر این نباشد خلقت نتیجه نداد.
از الغدیر تا دهه غدیر
کتاب نفیس الغدیر که در اثبات ولایت امیرالمؤمنین علی علیه السلام تألیف و برگ زرین و محکمی در تاریخ علمی شیعه محسوب می شود، اثری ماندگار و فصل الخطابی محکم در مقابل انحرافات بوجود آمده ی پس از شهادت رسول خاتم است که نویسنده آن برای تدوین این کتاب به کتابخانه‌های کشورهای مختلف از جمله عراق، هندوستان، پاکستان، مغرب، مصر و کشورهای دیگر دنیا مسافرت کرده است و درباره کتاب گفت: من برای نوشتن الغدیر، ۱۰٬۰۰۰ کتاب را از بای بسم الله تا تای تَمَّت خوانده‌ام و به ۱۰۰٬۰۰۰ کتاب مراجعه مکرر داشتم.[۲۷]این مجاهدت ها سبب آن شد که جریان علمی غدیر احیا و کسی نتواند این اصل و اساس مذهب را منکر شود.
از طرفی نیز احیای عملی جریان غدیر همت والایی را می طلبید که در صورت کمرنگ شدنش، مبانی علمی آن نیز تضعیف و حقانیت غدیر در کنج کتابخانه های دنیا در عزلت و خاک می خورد. از آنجایی که تبلیغ غدیر یک واجب کفایی است و تا کفایت نباشد عینی است، همه ی ما موظفیم آن را نشر دهیم و مکتب آن را به دنیا معرفی نموده و به قدر توانمان فرهنگ غدیر را تبلیغ نماییم. غدیر افراد خاص را تربیت می کند و خط مقابل غدیر هم افراد خود را پرورش می دهد که این دو در تقابل و در تضاد یکدیگرند.با پایه گذاری دهه غدیر در دیار علویان، تبلیغ غدیر رنگ و بوی دیگری به خود گرفت و به طور هدفمند خط به خط کتاب الغدیر ترجمه و در متن زندگی شیعیان امیرالمؤمنین علی علیه السلام قرار گرفت و معارف علوی در سر تا سر گیتی منتشر و جهانی گشت.در این باب حضرت آیت الله العظمی بشیر نجفی مدظله العالی (از مراجع عظام نجف اشرف) فرمودند: همانطوری که علامه امینی با کتاب الغدیرش طلایه دار غدیر شد، آیت الله نظری نیز مفتخر به احیای دهه فرخنده غدیریه بودند که این خود بسیار ارزشمند و جاویدان است.بدرستی که جهانی شدن دهه غدیر به پایان رسانیدن ابلاغ رسالت نبوی است که لشکر کفر و نفاق را برای همیشه مأیوس می نماید و خورشید درخشان ولایت را بر تارک تاریخ متلألی می سازد. فرزند برومند علامه امینی قدس سره نیز ضمن تجلیل از مقام والای مؤسس دهه غدیر، تقویت و جهانی شدن غدیر و دهه غدیر را پایان مظلومیت شیعه دانست و بر استمرار آن تأکید کرد.
راز جهانی شدن دهه غدیر
شایسته است وقتی از جریان دهه غدیر و جهانی شدن آن سخن به میان می آید، ابعاد گسترده ی آن را تبیین و رمز و راز جهانی شدنش را تشریح نموده و بدانیم که گستردگی این دهه فرخنده در سراسر گیتی چه خاصیتی برای سایر ادیان و مکاتب داشته و چه سهمی در سعادت بشری خواهد داشت.
اگر دهه غدیر جهانی شود هر مسلمانی در کره زمین ، حق و باطل برایش مشخص خواهد شد که قرآن کریم بارها بر حقانیت ولایت امیر المؤمنین علی علیه السلام تأکید نموده و آن آیات الفضائل در روزهای غدیر برای همگان تبیین و آشکار خواهد شد.
از آنجایی که اشاره ی به همه این موارد در این مقام میسر نیست به گوشه ای از آن اشاره می نماییم و مابقی را ارجاع به می دهم به کتاب اتمام حجّت که به قلم نگارنده این سطور تألیف شده است.
اگر دهه غدیر جهانی شود و اگر حقیقتاً همه ی مسلمانان بر احیای این ایام نورانی کوشش کنند،خواهند فهمید که دوری از ولایت امیرالمومنین علیه السلام یعنی هلاکت ابدی ؛ چرا که خدای متعال در قرآن کریم فرموده است: *وَ أَنفِقُواْ فىِ سَبِیلِ اللَّهِ وَ لَا تُلْقُواْ بِأَیْدِیکُمْ إِلىَ التهَّْلُکَهِ وَ أَحْسِنُواْ إِنَّ اللَّهَ یحُِبُّ الْمُحْسِنِین [۲۸]در راه خدا انفاق کنید و خویشتن را به دست خویش به هلاکت می ندازید و نیکى کنید که خدا نیکوکاران را دوست دارد.
از امام باقر علیه السلام در مورد سخن خدای متعال« وَلاَ تُلْقُوا بِأَیْدِیکُمْ إِلَى التَّهْلُکَهِ» « خود را به دست خود، به هلاکت نیفکنید » سؤال شد که حضرت فرمودند : از ولایت ما دور نشوید که در دنیا و آخرت هلاک می شوید.[۲۹]
اگر دهه غدیر جهانی شود و حقیقت آنچه که درباره امیرمؤمنان علی علیه السلام در کتب آسمانی آمده است ابلاغ شود، هر کس در هر دین و آیینی که باشد با حقیقت کلام همان کتاب آسمانی رستگار خواهد شد. رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمودند: هرکس ولایت علی بن ابیطالب علیه السلام را رد نماید تکذیب نموده تورات و انجیل و زبور و صحف ابراهیم علیه السلام و پیغمبران دیگر را زیرا در کتب آنها نازل نشده چیزی مهم تر از شناسایی خدا به یگانگی و اقرار به نبوت محمّد صلی الله علیه و آله و ولایت علی علیه السلام و ائمه طاهرین علیهم السلام از نسل او .[۳۰]
اگر دهه غدیر جهانی شود و فضائل علوی در انجیل برای مسیحیت هویدا گردد ، اساس مسیحیت متزلزل خواهد شد و سرانجام خود مسیحیان، جنازه مسیحیت را بر دوش بلند نموده ، در قبر فراموشی دفن خواهند کرد.
در کتب مقدس پیشین، به آمدن خاتم پیامبران، حضرت محمّدبن عبدالله صلی الله علیه و آله و جانشین وی حضرت علی بن ابی طالب علیهماالسلام ، بشارت داده شده اما مخالفان اسلام، نمی خواهند این حقیقت را آشکار کنند. بلکه در از بین بردن آن بسی می‌کوشند. مثلا در انجیل، صحیفه غزل الغزلات، چاپ لندن، سال ۱۸۰۰ میلادی، باب ۵، آیه ۱ ـ ۱۰، سخنانی از حضرت سلیمان علیه السلام راجع به پیامبر خاتم صلی الله علیه و اله و سلم و امیرالمؤمنین علیه‌السلام به طورغیرصریح دارد تا در آخر، صریحا می فرماید: خلو محمّدیم (او دوست و محبوب من، محمّد است). ولی از انجیل هایی که بعد از سال ۱۸۰۰ میلادی چاپ شده، جمله “خلو محمدیم” حذف گردیده است و همچنین لفظ “ایلیا” یا “ایلی” یا “آلیا” که در کتب مقدّس پیشین ذکر شده، مخالفان حقّ، می کوشند ثابت کنند که مراد از آن، خدا یا الیاس یا مسیح یا یوحنّا است نه حضرت علی علیه السلام.
ناگفته نماند که بعضی از روحانیان با انصاف مسیحی که درباره “ایلیا” یا “ایلی” یا “آلیا” تحقیق کرده اند و از زندان تعصّب رهایی یافته اند، حقیقت امر را بیان نموده اند.یکی از آنان mr. j. b.galidon است، که چنین می نویسد:
in the language of oldest and present hebrew the word “allia” or “ailee” is not in the meanings of god or allah but this word is showing that in next and last time of this world any one will become nominates allia or ailee.
ترجمه متن انگلیسی:
در زبان های عبرانی باستانی، کلمه “ایلیا” یا “ایلی” به معنای خدا، یا “الله” استعمال نشده و نمی شود. بلکه کلمه مذکور نشان می دهد که در زمان آینده یا آخرالزمان شخصی خواهد آمد که نامش “ایلیا” یا “ایلی” باشد. مسیحیت می بایست ولایت علی را بپذیرد.[۳۱]
اگر دهه غدیر جهانی شود ، اهالی بیت المقدس نیز ملتفت خواهند گشت که داوود پیامبر، چگونه سر تعظیم در مقابل خورشید غدیر نهاده و مسلمان مولایش علی بن ابی طالب علیه السلام شده است.نام مقدّس حضرت امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب علیه السلام در زبور داوود علیه‌السلام نیز چون خورشید می درخشد. داوود علیه السلام از متولد شدن امیرالمؤمنین علیه‌السلام با صراحت و دقت در جزئیات، خبر می دهد. در کتاب “علی و پیامبران” نوشته‌ای را از نسخه بسیار قدیمی زبور که نزد “احسان الله دمشقی” پیشوای دینی مسیحیان شامات موجود بوده، نقل می کند که به شرح ذیل است: (مطعنی شل قثو تینمر قث پاهینوا فی وز “ایلی” متازه امطع ملغ شلو شمائت پزانان همنیقته خلذ وقث فل “حدار” کمرتوه شیهو پلت انی قاه بوتاه خزیماه رث جین “کعاباه” بنه اشود کلیامه کاذو قثوتی قتمر عند و بریما برینم فل خلذ ملغ خایوشنی پم مغلینم عت جنحاریون.)یعنی : «اطاعت آن بزرگواری که “ایلی” نام دارد، واجب است و فرمانبرداری از او همه کارهای دین و دنیا را اصلاح می کند. آن شخصیت والامقام را “حدار” (حیدر) نیز می‌گویند، او دستگیر و مددکار بی کسان و شیر شیران باشد. نیرو و قدرتش بسیار و تولدش در “کعابا” (کعبه) خواهد بود. بر همه واجب است که دامن آن بزرگوار را بگیرند و همانند غلام حلقه به گوش اطاعتش کنند. بشنود هر که گوش شنوا دارد، بفهمد هر که عقل و هوش دارد، بیندیشد هر که دل و مغز دارد، که چون وقت بگذرد، دوباره باز نمی گردد».
اگر دهه غدیر جهانی شود و ابلاغ غدیریه ی رسول خاتم فراگیر شود، جهان یهودیت نیز حقیقت هدایت در تورات یعنی علی بن ابی طالب علیهماالسلام را درک می کرد. در سفر پیدایش تورات چنین آمده است: «ای ابراهیم دعای تو را در حقَ اسماعیل شنیدم. اینک او را برکت داده بارورگردانیده. به مقام ارجمند خواهم رساند. دوازده امیر از میان فرزندان او بر خواهند خواست».[۳۲]. بدیهی است که دوازده امیر جز بر ائمه اهل بیت علیهم السَلام تطبیق نمی کند و با توجه به روایات که در این زمینه وجود دارد. به طور قطع می توان گفت که مقصود همان بزرگواران است.[۳۳]
در روایتی آمده است که فردی یهودی از امیرالمومنین علی علیه السَلام سؤال می کند که اسم محمَد پسر عموی شما و اسم شما و فرزندانتان در تورات چیست؟ حضرت در پاسخ به آن یهودی فرمود : «در تورات اسم محمد صلی الله علیه و آله «طاب طاب» و اسم من «ایلیا» و اسم فرزندانم «شبّر و شبیر» می باشد » یهودی با شنیدن این پاسخ، بلا فاصله مسلمان شده و شهادتین را بر زبان جاری می کند و پس از شهادت به وحدانیت خدا و رسالت پیامبر صلی الله علیه و آله شهادت به وصایت و ولایت امیرالمومنین امام علی علیه السلام می دهد.[۳۴]
جانِ کلام آنکه جهانی شدن دهه غدیر ، اتمام حجتی است بر تمامی ادیان و مذاهب ، خصوصاً جوانان عامّه (اهل تسنن) ، که با بازخوانی آن ، امام و خلیفه بر حق ، ولی الله فی الارض ، اوّل وصی خاتم الانبیاء علیهماالسلام را بشناسند و صراط مستقیم و راه حق از باطل را تشخیص دهند.
سخن آخر
شایسته است سخن آخر را با کلماتی از مؤسس والامقام دهه غدیر خاتمه دهیم که به زیبایی این دهه مبارک را بنیان نهادند و به همت موالیان امیرمؤمنان علی علیه السلام آن را جهانی نمودند؛ حضرت آیت الله العظمی حاج شیخ عبدالله نظری خادم الشریعه مدظله العالی فرمودند:
دهۀ غدیر فرصت مبارکی است برای توجّه و احساس مسئولیّت علماء جهان اسلام و آحاد مسلمین در طرز نگرش به واقعۀ جهانی و قرآنی غدیر و پرداختن به علل لزوم اصل متین و متقن و ضروری امامت از منظر عقل و نقل و طرح بحث های مفید کلامی آن از طریق مباحثات و مناظرات معقول و رسیدن به حقّ و اعلام پیروی از آن.احتیاجات و مناظرات وزین و منطقی است که راه رسیدن به حقّ و توحید کلمه و عقیدۀ به آن را در ظلّ کلمۀ توحید برای مسلمین هموار می سازد و تکامل و استکمال را برای بشریّت به ارمغان می آورد. فَبَشِّر عِباد الذَّینِ یَستَمعونَ القَولَ فَیَتَّبِعوُنَ اَحسَنَهُ اُولئِکَ الَّذینَ هَدیهُمُ الله وَ اولئکَ هُم اَولوُ الاَلبابِ.
همه باید همّت نمائیم و با طرح و درک مفاهیم عالیۀ خطبۀ تاریخی غدیر به وحدت واقعی اهل اسلام که همان معرفت و شناخت امام علیه السلام و تبعیّت از اوست کمک نمائیم و با تمسّک و عمل به حدیث شریف ثقلین که متواتر فریقین است، نقشه دیرینۀ دشمنان اسلام را خنثی سازیم وَاعتَصِموُا بِحَبلِ اللهِ جَمیعاً وَلا یهتم تَفَرقوُا وَاذکُرُوا نِعمَۀً اللهِ عَلَیکُم.
از بزرگترین و مهمترین وظایف شیعیان در دهۀ فرخندۀ غدیر، توجّه و اهتمام و احترام ویژۀ همگان به وجود گرامی آخرین ذخیره و ودیعۀ الهی در عالم هدایت و دین و تنها نخبه و تحفۀ دوران در عالم خلقت و تکوین موعود امم و منتجی عالم مولانا بقیه الله الاعظم حجه بن الحسن المهدی صلوات الله و سلامه علیه و عجّل الله تعالی فرجه الشّریف می باشد. لغیبه الله السّرو فی سِترِهِ ما شاءَ ثُمَّ یَظهِرُهُ یمُلَاء بِه الارضُ بِهِ الارضَ قِسطاً و عدلاً کَما مُلِئَت جَور اَوَظُلماً.مصلح بزرگ و امام همامی که رسول مکرّم اسلام در خطبۀ غرّاء غدیر بعد از معرفی خود و حضرت امیر او را اینگونه می شناساند. مَعاشر النّاسِ اِنّی نَبِیِّ وَ عَلیٌّ وَصییّ الا وَ اِنَّ خاتِمَ الاَئِمَۀ منّا القائمِ اَلمهدیُّ (صلواتُ الله عَلیه) اَلا اِنَّهُ الظاهّرُ عَلَی الدّینِ اَلا اِنَّهُ المُنتقِمُ مِنَ الظالمینَ اَلا اِنَّهُ فاتحُ الحصُونَ وَهادِمهُما.
والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته
امیری سوادکوهی ـ قم المقدسه
________________________________________
[۱] . المائده: ۳
[۲] . الصافات، ۸۳
[۳] . الإستیعاب، جلد۳، صفحه۴۰
[۴] . بحارالأنوار، جلد۲۴، صفحه ۸۵
[۵] . الصافات: ۸۳
[۶] . الحج،۷۸
[۷] . البقره،۱۳۰
[۸] . صف، آیه ۹
[۹] . منشور غدیر، ۱۴۳۳ ه-ق
[۱۰] . کافی ج۲ص۴۰۳سنن ترمذی ج۵ص۶۶۲
[۱۱] . احتجاج طبرسی ج۱ص۴۰۶
[۱۲] . الغدیر ج ۱ ص ۱۵۹ و مناقب خوارزمى حنفى ص ۲۱۷
[۱۳] . الغدیر، ج ۱، ص .۲۸۶
[۱۴] . بحارالانوار، ج ۹۸، ص ۳۲۳٫
[۱۵] . مصباح المتهجد، ص ۷۰۰٫
[۱۶] .اقتباسی از جلوه های تشیع در مازندران
[۱۷] .در آمدی بر نقش شیعیان طبرستان در گسترش فرهنگ غدیر
[۱۸] . نهج البلاغه، حکمت ۱۴۷
[۱۹] .اقتباسی از عالمان دینی از منظر قرآن و روایات و تاریخ
[۲۰] .اقتباسی از پایگاه اطلاع رسانی دهه غدیر
[۲۱] . بخشی از ترجمه خطبه غدیر
[۲۲] . صحیفه نور ج۳ ص ۱۹۷
[۲۳] . دیدار اساتید و دانشجویان دانشگاه امام صادق(علیه‌السلام) ۹ / ۱۰ / ۱۳۸۴
[۲۴] . بقره، ۱۲۴
[۲۵] . بیانات در دیدار جمع کثیری از بسیجیان کشورـ ۱۳۸۸/۰۹/۰۴
[۲۶] .سایت ایران نیوز ـ ۱۳۹۳/۷/۹
[۲۷] . شهداء الفضیله، مقدمه شیخ محمد خلیل الدین عاملی، ص۴
[۲۸] . بقره ۱۹۶
[۲۹] . مناقب آل ابی طالب ۳/۲۰۷، بحار الانوار ۳۹/۲۶۳
[۳۰] . بحارالانوار، ج ۳۸، ص ۴۶